การสั่งซื้อเคมีภัณฑ์ สำหรับใช้ในห้องปฏิบัติการ เป็นกระบวนการที่ต้องอาศัยความละเอียดรอบคอบมากกว่าการเลือกซื้อสินค้าทั่วไป เพราะสารเคมีแต่ละตัวมีคุณสมบัติ, ระดับความบริสุทธิ์, และความเป็นอันตรายที่แตกต่างกัน การเลือกผิดพลาดเพียงเล็กน้อยอาจส่งผลกระทบวงกว้าง ตั้งแต่ทำให้ผลการทดลองทั้งหมดล้มเหลว, สิ้นเปลืองงบประมาณ, ไปจนถึงก่อให้เกิดอันตรายร้ายแรงต่อผู้ใช้งานและสถานที่ทำงานได้
เพื่อป้องกันข้อผิดพลาดและทำให้ทุกการสั่งซื้อเป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย เราได้จัดทำ Checklist 7 ข้อสำคัญ ที่คุณควรตรวจสอบอย่างละเอียดทุกครั้งก่อนตัดสินใจกดสั่งซื้อสารเคมี
7 Checklist สำคัญ ก่อนสั่งซื้อสารเคมี
1. ชื่อ (Name), สูตรเคมี (Formula), และหมายเลข CAS (CAS Number) นี่คือด่านแรกที่สำคัญที่สุดในการระบุตัวตนของสารเคมี
- ชื่อสารเคมี: ตรวจสอบการสะกดให้ถูกต้องทั้งชื่อสามัญ (Common Name) และชื่อตามระบบ IUPAC หากเป็นไปได้
- สูตรเคมี: เป็นการยืนยันตัวตนอีกชั้น เช่น Sodium Chloride คือ NaCl
- หมายเลข CAS: CAS Number คือรหัสตัวเลขเฉพาะตัวของสารเคมีแต่ละชนิดที่ไม่ซ้ำกันทั่วโลก ถือเป็นวิธีที่แม่นยำที่สุดในการยืนยันว่าคุณกำลังสั่งซื้อสารเคมีที่ถูกต้อง ป้องกันความสับสนจากชื่อที่คล้ายกัน
2. เกรดความบริสุทธิ์ (Purity Grade) สารเคมีชนิดเดียวกันอาจมีหลายเกรด ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อราคาและความเหมาะสมในการใช้งาน การเลือกเกรดที่ไม่ถูกต้องอาจทำให้สิ้นเปลืองโดยใช่เหตุ หรือทำให้ผลการทดลองใช้ไม่ได้เลย เกรดที่พบบ่อยได้แก่:
- เกรดวิเคราะห์ (Analytical Grade – AR): มีความบริสุทธิ์สูงมาก เหมาะสำหรับงานวิเคราะห์เชิงปริมาณที่ต้องการความแม่นยำสูง
- เกรดห้องปฏิบัติการ (Laboratory Grade): มีความบริสุทธิ์ในระดับดี เหมาะสำหรับงานทดลองทั่วไป, การเรียนการสอน, หรืองานที่ไม่ต้องการความแม่นยำสูงสุด
- เกรดเทคนิค (Technical Grade): ใช้ในงานสเกลอุตสาหกรรม ไม่เหมาะสำหรับนำมาใช้ในห้องแล็บวิเคราะห์
3. ขนาดบรรจุ (Package Size) และสถานะ (Physical Form) พิจารณาปริมาณที่ต้องใช้จริง เพื่อหลีกเลี่ยงการสั่งซื้อในปริมาณที่มากหรือน้อยเกินไป นอกจากนี้ต้องตรวจสอบ “สถานะ” ของสารเคมีให้ดีว่าเป็นผง, ของเหลว, หรือสารละลายที่มีความเข้มข้นสำเร็จรูป เช่น คุณต้องการ Hydrochloric acid (HCl) ที่เป็นสารละลายเข้มข้น 37% หรือต้องการสารละลาย HCl ที่เจือจางแล้ว 1M
4. เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (Safety Data Sheet – SDS) SDS คือเอกสารที่สำคัญที่สุดสำหรับความปลอดภัย ผู้ใช้งานทุกคนต้องศึกษาก่อนที่สารเคมีจะมาถึงห้องแล็บด้วยซ้ำ ใน SDS จะระบุข้อมูลสำคัญทั้งหมด เช่น:
- ความเป็นอันตรายของสาร
- วิธีจัดการและจัดเก็บที่ปลอดภัย
- อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล (PPE) ที่ต้องใช้
- ขั้นตอนการปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อเกิดอุบัติเหตุ
5. ใบรับรองผลการวิเคราะห์ (Certificate of Analysis – COA) สำหรับงานที่ต้องการความแม่นยำสูงหรืองานที่ต้องมีการควบคุมคุณภาพ (QC) เอกสาร COA เป็นสิ่งจำเป็น เอกสารนี้ออกโดยผู้ผลิตเพื่อรับรองคุณสมบัติของสารเคมีในล็อตการผลิตนั้นๆ โดยจะระบุค่าความบริสุทธิ์ที่แท้จริง, ระดับสารปนเปื้อน, และข้อมูลการทดสอบอื่นๆ เพื่อใช้ในการอ้างอิงและตรวจสอบย้อนกลับ
6. วันหมดอายุ (Expiration Date) สารเคมีหลายชนิดมีอายุการใช้งานจำกัด การตรวจสอบวันหมดอายุก่อนสั่งซื้อจะช่วยให้มั่นใจได้ว่าคุณจะมีเวลาเพียงพอในการใช้งานสารเคมีนั้นๆ ก่อนที่มันจะเสื่อมสภาพ ซึ่งอาจส่งผลต่อความถูกต้องของการทดลอง
7. ผู้จัดจำหน่ายที่น่าเชื่อถือ (Reliable Supplier) เลือกร้านค้าหรือบริษัทที่น่าเชื่อถือ สามารถให้ข้อมูลและเอกสารประกอบ (SDS, COA) ได้ครบถ้วน มีกระบวนการจัดเก็บและขนส่งที่ได้มาตรฐาน และสามารถให้คำปรึกษาทางเทคนิคได้เมื่อจำเป็น การเลือกผู้จำหน่ายที่ดีคือการลงทุนในคุณภาพและความปลอดภัย
สรุป
การตรวจสอบข้อมูลอย่างละเอียดตาม Checklist ทั้ง 7 ข้อนี้ก่อนกดสั่งซื้อ คือหลักประกันคุณภาพของงานในห้องปฏิบัติการ ที่ MIT Trade เราเป็นผู้จำหน่ายและนำเข้าเคมีภัณฑ์สำหรับห้องปฏิบัติการ พร้อมเอกสารรับรองครบถ้วน และทีมงานที่พร้อมให้คำปรึกษาในการเลือกสารเคมีให้ตรงตามความต้องการของคุณ